Im więcej będziesz wiedział o chorobie Twojego dziecka, tym skuteczniej będziesz mógł mu pomóc.
W 1975 r Światowa Organizacja Zdrowia uznała uzależnienie za chorobę. Chorobę rozwijającą się w czasie, postępującą i śmiertelną. Można ją zatrzymać na każdym etapie jej rozwoju, nie można jej jednak całkowicie wyleczyć.
Aby móc zdiagnozować uzależnienie muszą wystąpić konkretne objawy w konkretnym czasie. Wyróżniamy 6 objawów choroby:
• głód czyli uczucie silnego przymusu zażycia substancji (alkohol, narkotyki w tym dopalacze, leki, inne substancje zmieniające świadomość), objawiające się nerwowością, silnym napięciem, często wzrostem agresji i wrogości do bliskich oraz innymi nieprzyjemnymi objawami psychofizycznymi
• utrata kontroli nad częstotliwością zażywania, nad ilością substancji i nad niemożnością zaprzestania używania,
• zmiana tolerancji oznacza zwiększające się zapotrzebowanie na substancję
• zespół odstawienia to kilka współwystępujących ze sobą objawów psychofizycznych związanych z zaprzestaniem działania zażytej substancji, występowaniem głodów kiedy osoba uzależniona nie ma dostępu do substancji od której jest uzależniona ani innych środków, które stosuje zastępczo
• koncentracja życia wokół zdobywania funduszy na zakup substancji, jej spożywanie, radzenie sobie z objawami odstawienia poprzez zdobywanie i zażywanie substancji, życie osoby uzależnionej jest zdominowane poprzez te czynności, następuje rezygnacja z dotychczasowych zainteresowań jak również zmiana grona znajomych na te, które funkcjonują w podobny sposób. Osoby nie zażywające przestają być atrakcyjne
• straty w różnych obszarach życia nie powstrzymują osoby uzależnionej przed dalszym zażywaniem.
Choroba ta musi być diagnozowana przez specjalistów terapii uzależnień. Zazwyczaj pacjent czy jego rodzina mają trudności w obiektywnej ocenie sytuacji. Wynika to przede wszystkim z mechanizmów choroby, która dotyka również rodzinę.
Mechanizmy obronne posiadają wszyscy ludzie, chronią nas one w sytuacjach skrajnie trudnych i pozwalają sobie z nimi radzić. Jednak w uzależnieniu mechanizmy uniemożliwiają dostrzeżenie niszczącego wpływu substancji na życie pacjenta.
Osoba chora minimalizuje negatywny wpływ substancji, szuka racjonalnych powodów dla dalszego jej zażywania, często obwinia innych członków rodziny szukając usprawiedliwień dla siebie i przede wszystkim chroniąc używanie substancji.
Mechanizmy dotykają również rodzinę osoby chorej. Rodzice często zaprzeczają, niedowierzają zażywaniu dziecka. Obwiniają środowisko czy siebie wzajemnie szukając winnych sytuacji. Często stają się współuzależnieni.
Współuzależnienie to nadmierna zależność emocjonalna od drugiej osoby. Silna koncentracja emocji i myśli wokół drugiej osoby, jej zachowań i spraw życiowych. Postawa nadkontroli i nadodpowiedzialności, która silnie obciąża osobę współuzależnioną ale nie zmienia sytuacji w rodzinie, utrzymując patologiczne funkcjonowanie.
Dopiero w terapii rodzina uczy się co leży po stronie uzależnionego dziecka a co po stronie rodziców.
Terapia bliskich stanowi niezbędny warunek procesu leczenia i zdrowienia dziecka.
Agata Pakuza, psychoterapeuta
Data ostatniej aktualizacji: 2021-03-29